Veertien jaar na afschaffing ervan, is het ministerie van Volkshuisvesting terug van weggeweest. In die periode is veel gebeurd: een woningtekort van 400.000 woningen; sterk gestegen huizenprijzen; lange wachtrijen voor een sociale huurwoning of duur huren in de vrije sector. Zo’n beetje alle politieke partijen zijn het erover eens: dit moet anders. In de Voortgangsrapportage Programma Woningbouw van begin juni laat demissionair minister Hugo de Jonge (BZK) weten dat er ondanks obstakels en tegenvallers de afgelopen twee jaar bijna 180.000 woningen bij zijn gekomen.
In het hoofdlijnenakkoord noemen de vier coalitiepartijen het woningtekort terugdringen een ‘topprioriteit’ mede omdat het bestaansrecht van jongeren in het geding staat. Twee pagina’s aan voorstellen en miljarden aan middelen wijzen de weg voorwaarts. Zo moet beoogd minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) versnelde bouw mogelijk maken en regio’s versterken. Een flinke uitdaging.
Wat zijn de belangrijkste overwegingen en dilemma’s waar de nieuwe regering mee te maken gaat krijgen en waar bedrijven en organisaties op moeten aanhaken? Wij zien er twee.
Het ruimtelijke dilemma: Nota Ruimte
Woningen bouwen betekent schaarste verdelen en een balans vinden tussen nu en de toekomst. Wie ergens woont, moet ook voorzieningen in de buurt hebben en werk kunnen bereiken. Het liefst kunnen kinderen veilig buitenspelen en ligt er groen in de omgeving. Ga je dan verstedelijken en verdichten? Een straatje erbij of juist grote nieuwe wijken? Waar bouw je als bodem en water sturend zijn om droge voeten te houden, en waar niet? Oftewel: waar investeren we in de toekomst van de regio en waar niet?
De Nota Ruimte is het instrument voor het nieuwe kabinet om vorm te geven aan die ruimtelijke ordening in Nederland. Deze nota beschrijft de belangrijkste nationale ruimtelijke keuzes voor de ontwikkeling van Nederland richting 2050, met een doorkijk naar 2100.
Het voorontwerp verschijnt na uitgebreide voorbereiding deze maand. Maar er is nog alle tijd en gelegenheid om bij te sturen in reguliere participatietrajecten, vele bestuurlijke overleggen en een Tweede Kamerdebat dit najaar. De eerste stap nu is om van voorontwerp naar ontwerp te komen; en om te komen tot concept ruimtelijke arrangementen per provincie. Hoe klinkt jouw geluid daarin door?
Het betaalbaarheid dilemma: Woontop
Woningen en infrastructuur bouwen zichzelf niet. De nieuwe coalitie neemt zich daarom voor zo snel mogelijk een Woontop te organiseren om met de rijksoverheid, pensioenfondsen, woningcorporaties, sociale partners, gemeenten en provincies afdwingbare afspraken te maken om woningbouw structureel te verhogen. Dit ter aanvulling op bestaande structuren als de MIRT, Mooi NL en de ruimtelijke puzzels.
De Woontop moet nog uitgewerkt worden. Maar het is een kans om, naast het ruimtelijke aspect, elkaar ook te vinden in de de juridische en financiële randvoorwaarden voor een goede leefomgeving. Dat vraagt wel om goede voorbereiding en het smeden van allianties, want ook hier bestaat een dilemma. Miljarden verspreidt over 100.000 woningen per jaar zijn zo op. Gemeenten lopen tegen toenemende financiële tekorten op (het Rijk ook bij lopende infrastructuurprojecten). Bouwmaterialen zijn duur en betaalbare bouwgrond is er amper. Toekomstbestendig bouwen door conform wens uit het hoofdlijnenakkoord rekening te houden met water, bodem, landschap en stedenbouwkundige kwaliteit beperkt mogelijkheden vaak verder.
Van probleem en dilemma naar oplossing en mogelijkheid, dat is de kern om de komende maanden succesvol gehoord te worden. Als experts in public affairs faciliteert Publyon organisaties (publiek en privaat) om hun stem te laten horen, met als doel een betere toekomst te creëren. Verandering begint met wederzijds begrip en een overtuigend verhaal. Zoals befaamd woonwethouder Schaefer al zei ‘In gelul kan je niet wonen’, maar je kan er wel mee bouwen aan de toekomst.
Hoe wij u kunnen helpen
Het regioteam van Publyon is gespecialiseerd in belangenbehartiging door, voor en in de regio. Samen met decentrale overheden en bedrijven bouwen we aan regionale coalities en versterken we de stem van de regio richting politiek Den Haag. Benieuwd naar wat we voor u kunnen betekenen? Neem contact op met Leonie Scholts via l.scholts@publyon.com of Riemer Westerbeek via r.westerbeek@publyon.com.
